Masaj Nedir?
Dilimizdeki masaj sözcüğü Arapça dokunma anlamına gelen
“mass” ve Yunanca yoğurma anlamına gelen ”massein” sözcüklerinden
türetilmiştir. Masaj; deri, derialtı dokusu, kaslar, iç organlar,
metabolizma, dolaşım ve lenf sistemlerinin mekanik ve sinirsel (refleks)
yolla tedavi amaçlı uyarılması; çeşitli darbeler ve ovmalarla bölgesel
kan dolaşımını artırma, damarları genişleterek dokuya daha fazla kan
gelmesini sağlama yöntemidir. Masajla, yumuşak dokuları mekanik olarak
uyararak sistematik manipülasyonlarla organizmada fizyolojik ve
psikolojik etki yaratılır. Vücut yüzeyinde el, elektrik, su vb.
aracılığı ile tedavi, bakım ve rahatlama sağlanır.
Masaj, keyif veya lüks değil, tıbbi bir ihtiyaç ve düzenli aralıklarla alınması gereken bir koruyucu tıbbi tedavidir.
Masaj, hasta veya yorgun bir organın rehabilitasyonu;
aynı eski duruma dönmesi için, organizmanın üzerinde oluşturulan mekanik
enerjinin derinlerde fizyolojik etkiler oluşturulması esasına dayanan
bir terapi şeklidir.
Ülkemizde masaj çok geniş bir alanda yapılmakta ve
yaptırılmaktadır. Bunların başında spor kulüpleri, saunalar, evler,
hamamlar, kaplıcalar, fizik tedavi ve rehabilitasyon
merkezleri,hastaneler, oteller, tatil köyleri ve masaj merkezleri
gelmektedir. Masaj, hemen herkes tarafından duyulmuş olan, çok
kolaylıkla uygulanabileceği sanılan, en eski tedavi yöntemlerinden
birisidir. Bir tedavi yöntemi olmasının yanı sıra, organizmadaki
etkilerinden değişik şekillerde de yararlanmak mümkündür. Spor masajı da
bunlardan birisidir.
Masajın Faydaları
Masaj, yara dokuları ve yapışıklıkların çözülmesi ve
giderilmesinde, kas spazmı, tendon iltihabı, uykusuzluk ve nevrasteni
durumlarında, kas krampları ve yaralanmalarda akut devreden sonra,
migren, gerilim tipi ve hipertansiyona bağlı baş ağrılarında, ağrılı
adet dönemlerinde, kabızlıkta ve ağrılı noktalarda uygulanabiliyor.
Masaj uygulamaları sırasında iki etki ortaya çıkar.
Bunlardan ilki uygulama bölgesinde, bu bazı durumlarda tüm vücut bazı
durumlarda ise belirli bölgelerde, oluşan ısı artışı ile oluşan kan
dolaşımı hızlanmasıdır, diğeri ise, belirli bölgelere yapılan bası ile
vücutta bazı hormonların salınmasının artması ve bu hormonların
düzenleyici etkiler göstermesidir.
Masaj anında vena (toplar damar) sistemi 4 - 20 kat
daha hızlı çalıştırıldığından dolayı kirli kanın kalbe ulaştırılması
kolaylaştığından masajın kalbe ve toplar damarlara olan yardımı olağan
üstüdür.
Masaj ile lenfa sistemi ve hormonel sistem
tetiklendiğinden, vücuttaki tedavi edici maddelerin masaj yapılan
bölgeye iletilip çalışma yapması sağlanarak, vücudun hastalıklara karşı
direnci artırılmakta ve hasıl olan başlangıç aşamasında olan pek çok
ciddi hastalıklar tedavi edilebilmektedir.
Masajın belki de gerekliliğini vurgulayan en mühim
nokta, masajın pek çok olası ciddi sağlık sorununun oluşmasını
engelleyebilme özelliğidir.
Masaj anında vücudun ürettiği doğal uyuşturucu olan ve
morfinden daha etkili olan endorfin salgılanarak, masaj alan kişide
olağan üstü rahatlama sağlandığından; psikolojik anlamda masajı yan
etkisi olmayan bir antidepresan ve psikolojik terapi olarak görmek de
mümkündür.
Masaj Çeşitleri
Klasik masajın sınıflandırmasında dinlendirme, tedavi ve spor masajı olmak üzere üç alt grubun tanımı yapılmıştır.
Dinlendirici Masaj: Günlük
yorgunlukların çıkarılması ve toksinlerin atılaması için ister sauna
sonrası istenirse günün herhangi bir saatinde yapılan masajlardır.
Tıbbi Masaj : Tedavi amacıyla
yapılan masajlardır.Bir doktor tarafından yönlendirilen ve eğitim almış
masörler tarafından yapılan masajlardır. Avrupa'da masaj, doktor
tarafından hastanın reçetesine yazılabilen ve sigorta tarafından
karşılanan bir tedavi şeklidir.
Spor Masajı: Sporcuların
fizyolojik ve fizik gelişmelerinde etken olan bir masaj şeklidir. Spor
masajı, klasik masajın bilinen beş temel hareketinden farklıamaçlara
dönük planlanmasıyla oluşmuş bir kavramdır. Bu yönüyle spor masajı,
hazırlık ma-sajı, sportif aktivite arası ve sonrası masajı olmak üzere
üç grupta tanımlanabilir.
Özel olarak ise çeşitli kültürlerden kaynaklanan ve farklı amaçlara yönelik İsveç
(Klasik) Masajı, Thai masajı, Derin Doku Masajı, Refleksoloji,
Aromaterapi, Spor Masajı, Anti Selülit Masajı, Lenf Drenaj, Bölgesel
Masajlar, Boyun ve Sırt masajı, Acupressure, Ayurvedik Masaj, Chavutti
Thirumal, Hint Baş Masajı, Lomi Lomi Hawaii Masajı, Shiatsu, Bali
masajı, Tantra masajı, Tayland Masajı, Tay Yoga Masajı, Tui Na, Genel
Masaj, Anti-stres masajı, Lenfdranaj masajı, Yüz masajı, Medikal masaj,
Hamile masajı, Türk hamamı masajı, Hamam kürü, Kleopatra masajı (yosun
ile), Sultan masaj (kil ile), Aloe vera masajı, Mandara masajı,
Nefertiti masajı, Şarap terapisi, Çikolata terapisi, Kahve peeling ve
kahve aroma, Küba masajı, Geleneksel Roma masajı, Altın terapi, Watsu,
Sıcak taş masajı... gibi pek çok masaj sayılabilir. Masaj Çeşitleri için tıklayınız...
Masaj denilince özellikle ülkemizde maalesef oldukça
sık akla gelen şey cinsellik, sex ve fantazidir. Dünyada yapılan
araştırmalara göre sadece fantazi amaçlı alınan masaj %5 gibi ufak bir
rakam iken, sağlık ve hastalık nedeniyle masaj alımı %70, turizm sektörü ise %20
gibi bir rakamdır. Avrupa'da masaj, doktor tarafından hastanın
reçetesine yazılabilen ve sigorta tarafından karşılanan bir tedavi
şeklidir. Bu nedenle masaj denilince akla cinsellik gelmesi çok yanlış
bir kanıdır. Masaj terapisinin Etik Kurallar'a uygun gerçekleştirilmesi hem masaj yaptıran hem de masaj yapan için çok önemlidir.
Klasik Masaj Teknikleri (Manipulasyonları)
- Sıvazlama (Öfloraj, Stroking)
- Yüzeysel öfloraj
- Derin öfloraj
- Yoğurma (Petrisaj, Kneading)
- Sıkma
- Esnetme
- Yuvarlama
- Çimdikleme (Pincing)
- Sıkıştırma (Wringing)
- Yuvarlama (Rolling)
- Vuruş (Darbeleme, Tapotman, Perküsyon, Percussion)
- El Kenarı İle
- El Sırtı İle
- Avuç İçi İle
- Yumruk İle
- Hacking (devamlı ve tempolu vurma)
- Clapping (alkışlar gibi vurma)
- Slapping (hafifçe vurma)
- Tapping (hafifçe tıklar gibi vurma)
- Beating (tempolu ve döver gibi vurma)
- Pouding (havanda döver gibi vurma)
- Noktasal Baskı (Friksiyon)
- Sabit Noktasal Baskı
- Dairesel Noktasal Baskı
- Titreşim (Vibrasyon)
- Sallama, silkeleme (Shaking)
Masajın Yapılamayacağı Durumlar
Masajın kesinlikle doğru kişiler tarafından uygulanması
gerekiyor. Yoksa uygulanan masaj dokulara zarar verebiliyor. Vücudun
bir bölgesinde tam anlamıyla kaynamamış bir kırık varsa kırığın yeniden
büyümesine neden olabiliyor, damar tıkanıklığı varsa pıhtı atma riskinin
artmasına yol açabiliyor, kaslarda yırtılmalar ve zedelenmeler de
oluşabiliyor. Yanlış uygulanan masaj hiçbir vücuda hiçbir yarar
sağlamıyor.
Damar darlık ve tıkanıklıklarında, kanama eğilimi ve
pıhtılaşma bozukluklarında, eklem zarı iltihaplanmalarında, deri
enfeksiyon ve hastalıkları, kanser, akut enfeksiyon hastalıkları ve akut
yaralanmalar masajın uygulanamayacağı durumlar. Ayrıca yemeğin hemen
ardından masaj uygulatmak da zararlı.
Masaj Tarihi
Masaj, öncelikle insanın dokunulma ihtiyacını
karşılamada etkin bir uygulama olarak binlerce yıldır süregelen bir
etkinlik olarak varlığını sürdürmektedir. Çünkü insan teması hem kişiye
güven duygusu aşılamada hem de pozitif elektrik aktarımı yoluyla kendini
çok daha iyi hissetmesini sağlamada önemli bir unsurdur.
Masajın bilinen ilk uygulamalarının İ.Ö. 3000’li
yıllarda Çin ve Hindistan’da yapıldığı bilinmektedir. Bu konuda bilinen
ilk yazılı kaynaklar ise eski Yunan hekimleri tarafından ele alınmıştır.
Eski Yunan’da “massein” sözcüğü yoğurma anlamına gelmekteydi. Bilindiği
gibi masajın en belirgin manuplasyonu yoğurmadır. O dönemden günümüze
masaj, günlük yaşamda rahatlama ve gevşeme amacı ile uygulanmış bir
etkinliktir. Bununla birlikte masajın tedavi edici özelliğinden de
yüzyıllardır faydalanılmaktadır.
Değişik amaçlarla Hint, Çin, Pers, Grek ve Mısırlılar
masajı kullanmışlardır. Masajın kelime kökeni bu eski medeniyetlere
dayanır. Hint dilinde "masser", Arapçada "mess" , İbranicede "meshes",
Yunancada "massein" kelimeleri sıvazlama ve yoğurma anlamına gelir.
Antik dönemde ege uygarlıklarında zeytinyağıyla karıştırılan güzel
kokulu otlarla masaj yağları hazırlanırdı. Homeros ünlü İliada Odesa
destanlarında kahramanların yıkandıktan sonra vücutlarını güzel kokulu
yağlarla ovduklarını belirtmiştir. Eski Yunan’dan başlayarak, Roma
İmparatorluğu döneminde de özellikle olimpiyat oyunları ve her türlü
spor karşılaşmaları sırasında da masajdan yararlanılmıştır. O dönemde
sporcular karşılaşmadan önce hazırlayıcı yağ ile ovulurdu.
Kültürümüzde daha çok hamam kültürü içinde keseleme, kol ve bacak germe, bazen de darbeleme şeklinde "masaj" yapılmıştır.
Günümüzde tüm dünyada tanınan masaj tekniklerinin hepsi
doğu kökenli olmakla birlikte batı kültürü tarafından dünyaya sunulmuş,
bilinir hale gelmesi son 50-60 yıl içinde yine batılılarca
gerçekleştirilmiştir.
Günümüzde uygulanan klasik masaj (Rus-İsveç masajı)
özellikle 19. yüzyıl başlarında şekillenmeye başlamıştır ve yüzyılın son
döneminde özellikle Hoffa tarafından karakteristik masaj
manuplasyonlarının tanımlamaları yapılmıştır. Öfleraj, Petrisaj,
Friksiyon, Perküsyon ve Vibrasyon olarak sınıflandırılan temel masaj
hareketleri günümüze dek geliştirilerek çeşitli yöntemler uygulanmıştır.
Günümüzde uygulanan masaj tekniklerinin temelleri bu beş manuplasyon
tekniğine dayandığından klasik masaj, diğer tüm masaj tekniklerinin
temelini oluşturmaktadır.
Uzakdoğu kökenli masajlar ise batı tekniğinden çok
beden-ruh-düşünce üçgenindeki uyumu korumaya yönelik daha çok spirituel
nitelikleri ağır basan uygulamalar olarak binlerce yıl öncesinden
günümüze ulaşmıştır. Özellikle kullanılan aromatik yağlar ile vücutta
yaratılan dokunma etkisine ek olarak koku ile de etkime yaratma
düşüncesi ağırlık kazanmaktadır.
Ülkemizde gerçek spa kültürü kaplıcalar ve türk
hamamları ile büyük ölçüde oturmuş, kendine has nitelikleri bulunan
ayrıcalıklı bir konuma sahiptir. Ancak ne yazık ki bu zengin kültür
zamanla gözden düşmüş, spa anlayışı batıdan ithal edilerek tamamen
farklı bir alana ilgi duyulmaya başlanmıştır. Oysa ki suyla gelen sağlık
anlamına gelen SPA (sanus per aquam) türk hamam kültüründe zaten
vardır, tek yapılması gereken biraz daha ilgilenilip ön plana
çıkartılması ve günümüz beklentileri ile örtüştürülerek
geliştirilmektir.
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder